پاشخانی قه‌یرانی قه‌ته‌ر و ئه‌وانی تر
وتار/
06/06/2017
611 جار بینراوە
شوان هه‌ورامی
پاشخانی قه‌یرانی قه‌ته‌ر و ئه‌وانی تر
شــــوان هـه‌ورامی
پێشینه‌ی ئه‌م قه‌یرانه‌ی قه‌ته‌ر و وڵاتانی سعودیه‌و ئیمارات و به‌حره‌ین كۆنتره له‌م قۆناغه‌ی ئێستا ، به‌تایبه‌تیی له‌گه‌ڵ عه‌ره‌بستانی سعودیدا ، كاتێ شێخ حه‌مه‌د كوڕی خه‌لیفه ئالسانی له 27 حوزه‌یرانی 1995 دا به كوده‌تایه‌كی سپی شێخ خه‌لیفه‌ی باوكی له میرایه‌تی قه‌ته‌ر دوور خسته‌وه ، به تایبه‌تی میری پێشوو به پاشكۆی بنه‌ماڵه‌ی ئالی سعود هه‌ژمار ده‌كرا ، ئه‌و رووداوه ئه‌و بنه‌ماڵه‌یه‌ی زۆر تووڕه كردو بووه هۆكارێكی هه‌میشه‌یی قه‌یران له نێوانیاندا . به تایبه‌تی میری نوێ ( شێخ حه‌مه‌د ) رێبازێكی نوێی سیاسیی گرته‌به‌ر له سه‌ربه‌خۆیی و بڕیارداندا ، به‌تایبه‌تی دوای كردنه‌وه‌ی كه‌ناڵی جه‌زیره و رووماڵه ئازاده‌كانی له‌سه‌ر بارودۆخی عه‌ره‌بیی و پشتیوانیی له گه‌لانی ناوچه‌كه بۆ ئازادیی و هۆشیاركردنه‌وه‌یان له مافه‌كانیان به‌رانبه‌ر به سیستمه بنه‌ماڵه‌یی و دیكتاتۆریی و تۆتالیتارییه‌كان ، نه‌ك هه‌ر له كه‌نداو به‌ڵكو زۆربه‌ی دیكتاتۆرانی عه‌ره‌بی تووڕه كرد ، سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ش قه‌ته‌ر وه‌كو وڵاتێكی بچووك سنووری ناوبانگی زۆربه‌ی وڵاتانی ناوچه‌كه‌ی تێپه‌ڕاند ، هه‌ر ئه‌وه به‌سه به نمونه بیهێنینه‌وه كه سه‌ره‌ڕای دژایه‌تی هه‌ندێ له وڵاتانی عه‌ره‌بیی ئه‌و وڵاته توانی میوانداریی مۆندیالی 2022 ی جیهان به‌ده‌ست بهێنێت . حه‌مه‌د به‌وه‌شه‌وه نه‌وه‌ستاو به گرتنه‌به‌ری سیاسه‌تێكی ئابووریی گونجاو ، وڵاته‌كه‌ی گه‌یانده ئاستێكی به‌رزو له دوای ئێران بووه دووه‌مین به‌رهه‌مهێنه‌ری گازی سروشتیی له ناوچه‌ی كه‌نداودا .
به‌ڵام دوای ئه‌وه‌ی كه لوتكه‌ی ئیسلامیی ئه‌مه‌ریكیی – به ئاماده‌بوونی ترامپ و زۆربه‌ی شاندی وڵاتانی ئیسلامیی – له سعودیه گرێدرا ، كه میری قه‌ته‌ریش ئاماده‌ی كۆبوونه‌وه‌كه بوو ، وڵاتانی كه‌نداو هیچ تۆمه‌تێكیان نه‌خسته پاڵ قه‌ته‌ر ، ته‌نانه‌ت ترامپ په‌سنی هه‌ڵوێستی قه‌ته‌ری كرد به‌رانبه‌ر به‌و یارمه‌تیانه‌ی له جه‌نگی دژه تیرۆردا پێشكه‌شی ده‌كات .
به‌ڵام له‌دوای هاكی پێگه‌ی ئه‌لیكترۆنی ئاژانسی ده‌نگوباسی قه‌ته‌ریی و دابه‌زاندنی هه‌ندێ هه‌واڵ له‌لایه‌ن هاككه‌رانه‌وه ، راسته‌وخۆ له دوای 7 ده‌قیقه كه‌ناڵه‌كانی سكای نیوزی ئیماراتی و عه‌ره‌بیه‌ی سعودیی هێرشیان بۆ سه‌ر قه‌ته‌ر ده‌ستپێكرد ، ئه‌مه له‌كاتێكدا بوو ، قه‌ته‌ر له‌زاری به‌رپرسانی ئاژانسه‌كه‌و وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی ئه‌و هه‌واڵانه‌یان به‌درۆ خسته‌وه‌و رایانگه‌یاند ئاژانسه‌كه هاك كراوه . به‌ڵام هه‌ڵمه‌ته‌كه به‌جۆرێك رێكخرابوو كه هیچ گومانی نه‌هێشته‌وه كه ئه‌و ده‌سته‌ی له پشت هاككردنی ئاژانسه‌كه‌وه‌یه ، هه‌مان ده‌سته كه بابه‌ته هاككراوه‌كان وه‌كو ماده‌ی تۆمه‌تباركردنی قه‌ته‌ر به‌كار ده‌هێنێت .
ئه‌و راستیه‌ش له دوای ئه‌و هاككردنه‌وه ده‌ركه‌وت ، كه نامه‌كانی ئیمه‌یلی " یوسف عوته‌یبه "ی باڵیۆزی ئیمارات له لایه‌ن پێگه‌ی ئینته‌رسبت بڵاو كرانه‌وه ، كه ده‌ری ده‌خات ناوبراو له‌گه‌ڵ رێكخراوێكی زایۆنی پشتیوانی ئیسرائیلدا كار ده‌كات بۆ لێدانی ئه‌و وڵاتانه‌ی به ئاراسته‌ی به‌رژه‌وه‌ندییه‌كانی ئیمارات و ئیسرائیل هه‌نگاو هه‌ڵناگرن . به‌پێی ئه‌و نامانه ناوبراو هه‌وڵیداوه قه‌ته‌ر به پشتیوانی تیرۆر بناسێنێت و به‌رتیلیشی داوه تا رۆبێرت گێتس رازیی بكات به‌وه‌ی بنكه‌ی سه‌ربازیی عه‌یدیدی ده‌وحه بگوێزێته‌وه بۆ ئیمارات ، هه‌روه‌ها به پێی ئه‌و نامانه ده‌رده‌كه‌وێت كه به‌شدار بووه له ئاماده‌كارییه‌كانی كوده‌تا سه‌رنه‌كه‌وتووه‌كه‌ی توركیادا ، هه‌ر بۆیه جۆن حه‌نای گه‌وره راوێژكاری دامه‌زراوه‌ی به‌رگریی له پێناوی دیموكراسیه‌كان ( Foundation for Defense of Democracies ) له نامه‌كه‌یدا به گاڵته‌یه‌كی هاوڕێیانه‌وه به عوته‌یبه ده‌ڵێت : " ئه‌وه بۆ ئێمه شه‌ره‌فه كه هاوبه‌شتان بین " ، واته له تۆمه‌تباركردنتان له‌و كوده‌تایه‌دا !!
خاڵه سه‌ره‌كییه‌كانی گرفتی نێوان قه‌ته‌رو به‌رانبه‌ره‌كانی ( سعودیه ، ئیمارات ، میسر ، به‌حره‌ین ... ) له‌سه‌ر چه‌ند هه‌ڵوێستێكی ئه‌و وڵاته‌یه :
1. پشتیوانی قه‌ته‌ر له به‌هاری عه‌ره‌بیی و كاریگه‌ریی كه‌ناڵی جه‌زیره له‌و بابه‌ته‌دا .
2. دژایه‌تیی كوده‌تا خوێناوییه‌كه‌ی میسر و كوده‌تاكه‌ی حه‌فته‌ر له لیبیا ، كه ئیمارات و سیسی پشتیوانیی ده‌كه‌ن .
3. به تیرۆریست هه‌ژمار نه‌كردنی ئیخوان موسلمین ، له‌دوای كوده‌تا خوێناوییه‌كه‌ی میسرو به تیرۆریست هه‌ژمار نه‌كردنی بزووتنه‌وه‌ی حه‌ماسی فه‌له‌ستینیی .
4. دانه‌خستنی كه‌ناڵی جه‌زیره ، كه ئه‌وان به مه‌ترسیی ده‌زانن بۆ هۆشیاركردنه‌وه‌ی گه‌لانی ناوچه‌كه له دژی ده‌سه‌ڵاته بنه‌ماڵه‌ییه‌كان و سیستمه دیكتاتۆریی و تۆتالیتارییه‌كان ، كه ئه‌م كه‌ناڵه توانیویه‌تی سیحری میدیای ده‌سته‌مۆی دیكتاتۆران هه‌ڵوه‌شێنێته‌وه‌و چیتر نه‌توانن گه‌لانی ناوچه‌كه چه‌واشه بكه‌ن و وه‌كو جاران بیانگه‌وجێنن .
هه‌ر ئه‌م هه‌ڵوێستانه بوون كه قه‌ته‌ری له هه‌ڵوێستی وڵاتانی ناوچه‌كه جیاكرده‌وه ، بۆ نمونه له كاتی كوده‌تاكه‌ی توركیادا قه‌ته‌ر یه‌كه‌مین وڵات بوو پشتیوانی خۆی بۆ ئه‌ردۆغان ده‌ربڕیی و له به‌رزترین ئاستدا میری وڵات په‌یوه‌ندیی به ئه‌ردۆغانه‌وه كرد ، كه‌چی سعودیه له دوای شكستی كوده‌تاكه‌و ساغبوونه‌وه‌ی هه‌ڵوێست به قازانجی ئه‌ردۆغان و له دوای 23 سه‌عات له كوده‌تاكه په‌یامی هاوغه‌مییان بۆ ئه‌ردۆغان راگه‌یاند ، له كاتێكدا ئه‌ردۆغان وه‌كو هاوپه‌یمانێكی سعودیه له جه‌نگی یه‌مه‌ن و راوه‌ستانی ئه‌و وڵاته به‌رانبه‌ر ئێران مامه‌ڵه‌ی كردووه ، ئه‌ڵبه‌ته ئیمارات زۆر دره‌نگتر ئه‌و كاره‌ی كرد ، چونكه له ساڵی 2013 دا توركیا پیلانێكی تری زاحی خه‌لفانی فه‌رمانده‌ی پۆلیسی دوبه‌ی پووچه‌ڵ كرده‌وه كه به‌نیازی ئاماده‌كردنی كوده‌تایه‌ك بوون له توركیادا .
زۆرێك له چاودێران وا ده‌زانن سعودیه كاریگه‌ریی له‌سه‌ر وڵاتانی تر زیاتره ، به‌ڵام به پێچه‌وانه‌وه ئیمارات سعودیه ئاراسته ده‌كات ، چونكه ئه‌و وڵاته بنكه‌ی سه‌ره‌كیی كۆمپانیا ئه‌منیه‌كانی ئه‌مه‌ریكایه ، به تایبه‌تی بلاك ۆته‌ر ، كه به هه‌زاران به‌كرێ گیراوی له‌و وڵاته‌دا هه‌یه‌و ئه‌وانن كه بنه‌ماڵه‌ی زاید ده‌پارێزن ، واته سوپای ئیمارات به پله‌ی دووه‌م دێت و ئه‌وه‌ی كه ئیمارات به‌ڕێوه ده‌بات له رووی ئه‌منی و هه‌واڵگرییه‌وه كۆمپانیا ئه‌منیه‌كانن ، كه هه‌ر ئێستا له‌وێوه كۆنترۆڵی چه‌ندین ئۆپه‌راسیۆن ده‌كه‌ن له ناوچه‌كه‌دا ، له عێراق و ئه‌فغانستان و لیبیا و خۆرهه‌ڵاتی ئه‌فه‌ریقا ، هه‌ر ئه‌و هێزانه‌ش بوون كه به كۆپته‌ره‌كانیان كوشتاری خوێناوییان له گۆڕه‌پانه‌كانی رابیعه‌ی عه‌ده‌وی و نه‌هزه‌ی قاهیره‌دا كردو كوده‌تاكه‌یان به خوێنی هه‌زاران كه‌س له خه‌ڵكی میسر سوور كرد . هه‌روه‌ها ئیمارات یه‌كێكه له وێستگه ستراتیژییه‌كانی موساد ، هه‌ر ئه‌وه به‌سه كه له كوشتنی "مه‌حموود مه‌بوح"ی سه‌ركرده‌ی حه‌ماسدا له دوبه‌ی 21 ئه‌ندامی موساد به‌شدار بوون به‌بێ ئه‌وه‌ی كه‌سیان ده‌ستگیر بكرێت .
هه‌ر ئه‌و هۆكاره‌ش بوو كه له سه‌رده‌می شا عه‌بدوڵڵا كوڕی عه‌بدولعه‌زیزدا ، خالید توێجه‌ریی سه‌رۆكی دیوانی پاشایه‌تیی سعودیی وه‌كو پاشكۆیه‌كی محه‌مه‌د كوڕی زاید و عه‌بدوڵڵا كوڕی زاید فه‌رمانه‌كانی بنكه‌ی ئۆپه‌راسیۆنی ئه‌منیی ده‌گه‌یانده شا عه‌بدوڵڵا و ئه‌ویش جێبه‌جێی ده‌كرد ، به تایبه‌تیی ئه‌و بڕیارانه‌ی كه له دژی به‌هاری عه‌ره‌بیی و به تیرۆریست ناساندنی ئیخوان و لێدانی هه‌ر جوڵانه‌وه‌یه‌ك كه گه‌لانی ناوچه‌كه بۆ ئازادیی بیكه‌ن ، ته‌نانه‌ت له‌و كاته‌ی ئۆپۆزیسیۆنی سووریا له سه‌ركه‌وتن نزیك ده‌بوونه‌وه ، شا عه‌بدوڵڵا هه‌موو هه‌وڵی خۆی خسته‌كار بۆ ئه‌وه‌ی شۆڕش سه‌رنه‌كه‌وێت ، چونكه له سوریاش گومانی سه‌ركه‌وتنی ئیخوان هه‌بوو له دوای رژێمی به‌شار ئه‌سه‌د ، له یه‌مه‌نیش به پیلانه‌كه‌ی كه‌نداو فه‌ریق عه‌لی موحسن له سوپای یه‌مه‌ن دوور خرایه‌وه كه ته‌نیا فه‌رمانده بوو ده‌یتوانی له به‌رانبه‌ر حوسی و عه‌لی عه‌بدوڵڵا ساڵحدا بوه‌ستێت ، ئه‌وه‌ش له پێناوی ئه‌وه‌دا كۆمه‌ڵه‌ی یه‌مه‌نیی بۆ چاكسازیی ( التجمع الیمنی للإصلاح ) نه‌گاته ده‌سه‌ڵات به پشتیوانی جه‌ماوه‌ر ، چونكه ئه‌و پارته ئیخوانیه ، هه‌ر بۆیه‌ش ئیمارات یه‌ك ملیار دۆلاری دایه عه‌لی عه‌بدوڵڵا ساڵح و به پێی رێكه‌وتنه‌كه‌ی كه‌نداو ده‌بوو گاردی كۆماریی راده‌ستی سوپای یه‌مه‌ن بكرێت به‌ڵام به پیلانی ئیمارات عه‌لی ساڵح ئه‌و كاره‌ی نه‌كرد ، بۆ ئه‌وه‌ی ئیخوان سه‌ركوت بكه‌ن . ئێستاش خالید كوڕی عه‌بدوڕه‌حمان عیسای سه‌رۆكی دیوانی شا سه‌لمان هه‌مان كاری توێجه‌ریی به‌ڕێوه ده‌بات ، چونكه ساڵانێكه له‌ژێر ده‌ستی ئه‌ودا په‌روه‌رده‌و ئاماده كراوه. له سوریاش كار گه‌یشته ئه‌وه‌ی به بیانووی كه‌وتنه خواره‌وه‌ی فڕۆكه ئه‌رده‌نیه‌كه لێدانی داعشیش رابگرن ، چونكه مه‌به‌ستی ئیمارات هه‌مان مه‌به‌ستی ئه‌مه‌ریكاو ئیسرائیل بوو ، له‌لایه‌ك شه‌ڕی داعش درێژ بكه‌نه‌وه ، بۆ ئه‌وه‌ی ئاراسته‌ی شۆڕشه‌كه له رووخاندنی به‌شاره‌وه بگۆڕن بۆ شه‌ڕی داعش و له‌بیر بردنه‌وه‌ی رژێم ، له‌لایه‌كی تریش به درێژكردنه‌وه‌ی شه‌ڕ كۆمپانیا چه‌كسازییه‌كانی ئه‌مه‌ریكا ملیاره‌ها دۆلار قازانج ده‌كه‌ن .
ئه‌وه‌ی جێگه‌ی سه‌رنجه ئه‌وه‌یه ، ئه‌مه‌ریكاو رووسیا و ئیسرائیل و دیكتاتۆرانی ناوچه‌كه‌و ئێران ، هه‌موو دژی به‌هاری عه‌ره‌بین ، كه ئه‌مه پیلانێكی دۆزه‌خیانه‌یه بۆ ئه‌وه‌ی گه‌لانی ناوچه‌كه نه‌گه‌نه ئازادیی و سیستمی دڵخوازی خۆیان ، كه به پێی راپۆرتێكی شیكاریی پرۆفیسۆر " ئیال زیسر "ی خۆرهه‌ڵاتناسی به‌ناوبانگی زانكۆی ته‌لئه‌بیب ده‌ڵێت : حكومه‌تی عێراق و رژێمی ئه‌سه‌د ، به ئاراسته‌ی ئێران و پشتیوانی ئه‌مه‌ریكاو رووسیا گۆڕانكاریی دیمۆگرافیی له دژی سوننه به‌ڕێوه ده‌به‌ن و ژماره‌یان كه‌م ده‌كه‌نه‌وه . بۆیه هیچ مۆدێلێكی سوننه له دیندارییان قبوڵ نیه له تالیبانه‌وه بۆ ئیخوان موسلمین ، ته‌نانه‌ت توركیاش كه باسی ده‌سه‌ڵاتی ئیسلامیی نه‌كردووه ، هه‌روه‌ها نمونه‌یه‌كی تری پیلانگێڕیی ئیمارات له لیبیا ئه‌وه‌یه كه " بێرناردینیۆ لیۆن " كه نوێنه‌ری نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان بوو بۆ قه‌یرانی لیبیا ، ده‌ركه‌وت مانگانه مووچه‌ی له حكومه‌تی ئیماراتیه‌وه وه‌رده‌گرت بۆ ئه‌وه‌ی پشتیوانیی له كوده‌تاكه‌ی خه‌لیفه حه‌فته‌ر بكات و ئاراسته‌ی گفتوگۆكان به قازانجی ئه‌و به ئه‌نجام بگه‌یه‌نێت ، ئه‌م كه‌سه هه‌ر هه‌مان نوێنه‌ری نهێنیی یه‌كێتی ئه‌وروپا بوو بۆ یه‌كخستنی باڵه‌كانی كوده‌تا خوێناوییه‌كه‌ی میسر له دژی دیموكراسیی ئه‌و وڵاته .
دووژمنایه‌تی ئیمارات بۆ ئیخوان بۆ ئه‌وه ناگه‌ڕێته‌وه ، كه ئه‌و كۆمه‌ڵه‌یه رێگه‌ی تووندوتیژییان گرتبێته‌به‌ر ، یا له دژی وڵاتانی كه‌نداو بن ، به پێچه‌وانه‌وه ئه‌وان خۆشحاڵ ده‌بن بزووتنه‌وه ئیسلامیه‌كان رێگه‌ی تووندوتیژیی بگرنه‌به‌ر بۆ ئه‌وه‌ی بیانووی سه‌ركوتكردنیان بۆ دابین بكه‌ن ، به‌ڵكو هۆكاره‌كه ئه‌وه‌یه ئیخوان قوتابخانه‌یه‌كی فیكریی گه‌وره‌یه‌و ئاشتیخوازه‌و زیاتر له دڵی جه‌ماوه‌ره‌وه نزیكه ، ئه‌مه‌ش مه‌ترسییه بۆ سه‌ر كورسی دیكتاتۆران .
ئه‌وه‌ی كه جێگه‌ی سه‌رنجه ئه‌مڕۆ كه‌سایه‌تیه لیبراڵه‌كانی پشتیوانی خۆرئاواو ئیسرائیل له ناوچه‌كه‌دا هه‌موو هێرشیان چڕكردۆته‌وه بۆ سه‌ر قه‌ته‌ر ، كه گوایه پشتیوانیی له تیرۆر ده‌كات ، له كاتێكدا ئه‌وانه‌ی كه قه‌ته‌ر پشتیوانییان لێده‌كات بۆ خۆیان قوربانیی تیرۆری داعش و قاعیده‌ن . بۆ نمونه قه‌ته‌ر له لیبیا پشتیوانیی له شۆڕشگێڕانی 17 ی فێبرایه‌ر ده‌كات ، كه‌چی خه‌لیفه حه‌فته‌رو داعش زیاتر له 6 مانگ له شاری " ده‌رنه "یاندا و شورای موجاهیدانی ده‌رنه داعشیان له شاره‌كه‌یان تێكشكاندو ده‌ركرد ، كه‌چی كاتێ گه‌مارۆیان دان ، هێزه‌كانی حه‌فته‌ر ئه‌ڵقه‌ی گه‌مارۆكه‌یان شكاندن و داعشیان له‌و شاره‌وه ره‌وانه‌ی شاری سێرت كرد كه زیاتر له 1150 كیلۆمه‌تر دوور بوو ، هه‌موو ئه‌و ناوچه‌یه‌ش هێزی حه‌فته‌ر زاڵه به‌سه‌ریداو ئۆتۆمبێله‌كانیان له به‌نزینخانه‌كانی حه‌فته‌ر به‌نزینیان وه‌رگرت ، له‌وێش چه‌ند مانگێ هێزه‌كانی بونیانی مه‌رسوس – كه سه‌ر به‌حكومه‌تی ویفاقی نیشتمانین به شه‌ڕی خوێناوی داعشیان له‌و شاره ده‌ركرد ، كه‌چی هێشتا ئیمارات و خۆرئاواش حه‌فته‌ر به فه‌رمانده‌ی سوپای لیبیا ناو ده‌به‌ن !!
ئیمارات ساڵانه نزیكه‌ی 24 ملیار دۆلار بازرگانی هه‌یه له‌گه‌ڵ ئێراندا ، زیاتر له نیو ملیۆن ئێرانیی به سه‌رمایه‌ی 200 ملیار دۆلار له‌و وڵاته‌دا ده‌ژین ، كه‌چی له ناوه‌نده زایۆنیه‌كانی ئه‌مه‌ریكادا خۆیان به دژی ئێران له قه‌ڵه‌م ده‌ده‌ن و قه‌ته‌ر به پشتیوانی ئێران ناو ده‌به‌ن . به تایبه‌تی هه‌فته‌ی رابردوو بانكی ناوه‌ندیی ئیمارات بڕی 4 ملیار و 150 ملیۆن دۆلاری به یه‌ك گوژمه راده‌ستی بانكی ناوه‌ندی ئێران كرده‌وه ، ئه‌ویش به پێی ئه‌و رێكه‌وتنه ئه‌تۆمیه‌ی كه ئێران له‌گه‌ڵ خۆرئاوادا كردبووی .
وه‌كو ده‌رده‌كه‌وێت ، ئه‌و وڵاتانه‌ی كه له‌م قه‌یرانه‌دا قازانج ده‌كه‌ن ، ئیسرائیل و ئێرانن ، ئیسرائیل له رێگه‌ی ئه‌م قه‌یرانه خوڵقێنراوه‌وه ، هه‌ر ده‌نگێك سه‌ركوت بكات كه له‌به‌رانبه‌ر فراوانخوازییه‌كه‌یه‌وه به‌رز بكرێته‌وه ، ئه‌وه‌ش نه‌ك به ده‌ستی خۆی به‌ڵكو به ده‌ستی ئه‌وانه‌ی ساڵانێكی دوورو درێژه بانگه‌شه‌ی پشتیوانیی له كێشه‌ی فه‌له‌ستین ده‌كه‌ن . " ئه‌ڤیغدۆر لیبه‌رمان "ی وه‌زیری جه‌نگی ئیسرائیل له دوای ئه‌م قه‌یرانه‌وه رایگه‌یاند : بێگومان پچڕینی په‌یوه‌ندییه‌كانی سعودیه‌و ئیمارات و به‌حره‌ین و میسر له‌گه‌ڵ قه‌ته‌ردا ، ده‌روازه‌ی په‌یوه‌ندیی و هاوكاریی له نێوان ئه‌و وڵاتانه‌و ئیسرائیلدا ده‌كاته‌وه . ئه‌مڕۆ كه په‌نجا ساڵ به‌سه‌ر نه‌هامه‌تی حوزه‌یرانی 1967 دا تێده‌په‌ڕێت له جیاتی دژایه‌تی ئیسرائیل چاودێڕێكی سعودیی بۆ یه‌كه‌مین جار له‌گه‌ڵ كه‌ناڵی دووه‌می ته‌له‌فزیۆنی ئیسرائیلی له شاری جه‌ده‌ی سعودیه‌وه به سكایپ باسی قه‌یرانه‌كه‌یان له‌گه‌ڵ قه‌ته‌ردا بۆ رای گشتی ئیسرائیلی شیكرده‌وه !!
ئێرانیش كه ســـیاسه‌تی بڵاوكردنه‌وه‌ی ده‌ســه‌ڵاتی له‌ناوچه‌كه‌دا كردوویه‌تیه خاوه‌نی چـــوار پایته‌ختی گرنگی ناوچه‌كه ، زیاتر جێگه پێی خۆی قایم ده‌كات و له‌بری هیلال ، مانگی چوارده‌ی شـــــیعه به‌دیی ده‌هێنێت .
هه‌رچه‌نده هه‌وڵی ناوچه‌یی و جیهانیی هه‌یه بۆ كۆنترۆڵ كردنی ئه‌م قه‌یرانه ، به‌ڵام وه‌كو ئاماژه‌مان پێدا به‌پێی یاســـــای نێوده‌وڵه‌تیی قه‌ته‌ر وڵاتێكی خاوه‌ن ســـه‌روه‌رییه ، به‌ڵام نه‌یاره‌كانی ده‌یانه‌وێت ویســتی خۆیان به‌ســـه‌ریدا بسـه‌پێنن ، بۆیه زۆر قورســـه په‌یوه‌ندیی قه‌ته‌رو ئه‌و وڵاتانه ئاســـایی ببێته‌وه ، چونكه ده‌یانه‌وێت قه‌ته‌ر وه‌كو ته‌نیا وڵاتی عه‌ره‌بی پشــــتیوانی به‌هاری عه‌ره‌بی و په‌ناگه‌ی ئیخوان و بزووتنه‌وه‌ی حه‌ماس ته‌سلیمی ئیراده‌ی ئیمارات و ناوه‌نده هه‌واڵگریی و ئه‌منیه‌كه‌ی بلاك ۆته‌ر و خواستی ئیســرائیل ببێت . كه پێموایه گه‌وره‌بوونی پێگه‌ی قه‌ته‌ر له‌و سه‌ربه‌خۆییه‌ی بڕیاریدایه ، بۆیه ته‌ســلیمبوونی به‌و خواســته ده‌یهێنێته‌وه ئاستی به‌حره‌ین و مۆریشیۆس !!
نوێترین نوسینەکانی شوان هه‌ورامی
-
شوان هه‌ورامی
14/03/2021
-
شوان هه‌ورامی
27/02/2021
-
شوان هه‌ورامی
02/08/2018
-
شوان هه‌ورامی
25/07/2018
-
شوان هه‌ورامی
16/07/2018
-
شوان هه‌ورامی
23/06/2018