جینۆسایدی حه‌ڵه‌ب به‌ سپۆنسه‌ری كۆمه‌ڵی نێوده‌وڵه‌تیی !!

وتار/ 29/11/2016 735 جار بینراوە

شوان هه‌ورامی

جینۆسایدی حه‌ڵه‌ب به‌ سپۆنسه‌ری كۆمه‌ڵی نێوده‌وڵه‌تیی !!
شوان هه‌ورامی
شۆڕشی سوریا به‌ ئاشتیخوازانه‌ ده‌ستیپێكرد ، نۆ مانگ به‌و شێوه‌یه‌ به‌رده‌وام بوو ، به‌ڵام رۆژانه‌ ده‌نگی ئاشتیخوازانه‌ی خه‌ڵك خه‌ڵتانی خوێن ده‌كرا ، بۆیه‌ بۆ به‌رده‌وامبوونی شۆڕش سوپای ئازاد له‌و وڵاته‌دا درووستكرا ، كه‌ به‌ هه‌زاران ئه‌فسه‌ر و سه‌ربازی سوپا په‌یوه‌ندییان به‌و شۆڕشه‌وه‌ كرد ، به‌ڵام هه‌ر له‌ سه‌ره‌تاوه‌ ده‌ركه‌وت لێدوانه‌كه‌ی رامی مه‌خلوف ( خاڵی به‌شار ئه‌سه‌د ) ی سه‌رمایه‌داری گه‌وره‌ی سوریا كه‌ رایگه‌یاند : رووخاندنی حكومه‌تی به‌شار ئه‌سه‌د یه‌كسانه‌ به‌ كه‌وتنه‌ مه‌ترسیی ئاسایشی ئیسرائیل ، بۆیه‌ له‌سه‌داسه‌د یه‌كیگرته‌وه‌ له‌گه‌ڵ ستراتیژی لۆبی جوله‌كه‌ له‌ وڵاتانی خۆرئاواییدا ، له‌و پێگه‌یه‌وه‌ ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتووه‌كان و هاوپه‌یمانه‌ خۆرئاواییه‌كانی به‌ هه‌موو شێوه‌یه‌ك هه‌وڵیاندا هاوسه‌نگیی له‌ جه‌نگی سوریادا رابگرن ، بۆ ئه‌وه‌ی نه‌ شۆڕش سه‌ربكه‌وێت و نه‌ رژێمیش بڕ‌ووخێت . هه‌ر بۆیه‌ نه‌ ئاماده‌ بوون ناوچه‌ی دژه‌ فڕین به‌سه‌ر هێزی ئاسمانیی رژێمدا بسه‌پێنن – وه‌كو ئه‌وه‌ی به‌ چه‌ند سه‌عاتێك دژی قه‌زافیی جێبه‌جێیان كرد - و نه‌ رێگه‌شیاندا چه‌كی دژه‌ ئاسمانیی بگاته‌ شۆڕشگێڕان ، به‌ گه‌رمتر كردنه‌وه‌ی كووره‌ی جه‌نگی سوریا ئه‌و وڵاته‌یان كرده‌ لانكه‌ی نوێی رێكخراوی قاعیده‌ و له‌دایكبوونی رێكخراوی تیرۆریستیی داعش ، كه‌ ئه‌مانه‌ كرانه‌ بیانووی نوێی خۆرئاواو لایه‌نگرانی به‌شار ئه‌سه‌د بۆ ئه‌وه‌ی چاوی خۆیان له‌ جینۆسایدی 600 هه‌زار و ئاواره‌ بوونی 10 ملیۆن سوریایی دابخه‌ن و به‌ چه‌واشه‌كاریی میدیایی ، رووگه‌ی شه‌ڕه‌كه‌ له‌ شۆڕش بۆ لادانی به‌شاری خوێنڕێژه‌وه‌ بگۆڕن بۆ شه‌ڕی داعش و قاعیده‌ ، ئه‌مه‌ش فێڵێكی ئه‌مه‌ریكاو خۆرئاوا بوو بۆ ئه‌وه‌ی شۆڕشی گه‌لانی سوریا به‌و بیانووه‌وه‌ سه‌ركوت بكرێت . هه‌ر بۆیه‌ش ئێستا به‌ روونیی ده‌رده‌كه‌وێت ، ئۆبامای وه‌رگری خه‌ڵاتی ئاشتی نۆبڵ به‌و ستراتیژه‌ - به‌ قازانجی پۆتین - پاشه‌كشه‌ی كردووه‌ له‌ ناوچه‌كه‌دا ، هه‌ر ئه‌و بێده‌نگیه‌ی ئه‌وانیشه‌ كه‌ جورئه‌تی داوه‌ته‌ رووسه‌كان به‌ ته‌نسیق له‌گه‌ڵ ئێران و ئیسرائیلدا بۆ هێشتنه‌وه‌ی به‌شار ئه‌سه‌د ده‌یان گرۆزنیی له‌ سوریادا دووباره‌ بكه‌نه‌وه‌ !!
ئه‌وه‌ی ئێستا له‌ شاری " حه‌له‌ب "دا روو ده‌دات ، له‌ دووباره‌ كردنه‌وه‌ی جینۆسایدی گرۆزنیی و له‌ بێده‌نگیی كۆمه‌ڵی نێوده‌وڵه‌تیی ، خاڵێكی ره‌شه‌ به‌نێوچاوانی ئه‌وانه‌ی باسی مافی مرۆڤ و كه‌رامه‌تی مرۆیی ده‌كه‌ن ، هه‌رچه‌نده‌ وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی فه‌ره‌نسا داوای كۆبوونه‌وه‌ی خێرای ئه‌نجوومه‌نی ئاسایش ده‌كات ، به‌ڵام ئه‌نجوومه‌نی ئاسایش چیی ده‌كات ؟ تا ئێستا ئه‌و ئه‌نجوومه‌ 5 بڕیاری ده‌ركردووه‌ بۆ هه‌ڵگرتنی گه‌مارۆی سه‌ر ناوچه‌ گه‌مارۆدراوه‌كان و گه‌یاندنی خواردن و ده‌رمان به‌و ناوچانه‌ ، به‌ڵام هیچیان جێبه‌جێ نه‌كراون ، ده‌بێ ئه‌نجوومه‌نی ئاسایش جگه‌ له‌ ئیدانه‌و نیگه‌رانیی ده‌بڕین و ناڕه‌زایی چیی تر به‌و شاره‌ پێشكه‌ش بكات ؟ ئه‌و شاره‌ی له‌ ماوه‌ی دوو رۆژدا دوو هه‌زار هێرشی ئاسمانیی و 7000 هێرشی مووشه‌كیی و هه‌زاران بۆمبی تۆپخانه‌و هاوه‌نی به‌سه‌ردا رژێنراوه‌ ؟
كاتێ هه‌ندێ ده‌نگی شه‌رمنانه‌ی خۆرئاوا ، داوای راگرتنی شه‌ڕی سه‌ر خه‌ڵكه‌ سڤیله‌كه‌ی ناو حه‌ڵه‌ب ده‌كه‌ن ، له‌ وه‌ڵامدا وه‌زیری جه‌نگی رووسیا رایده‌گه‌یه‌نێت : خۆرئاوا گوێ ناداته‌ ئه‌و گۆڕانكارییه‌ ریشه‌ییانه‌ی كه‌ له‌ حه‌ڵه‌بدا روویداوه‌ ، واته‌ رووسیاو سوریای ئه‌سه‌د گوێ ناده‌نه‌ ئه‌و داواكاریانه‌ ، به‌ تایبه‌تی ئیداره‌ی ئۆباما ده‌مێكه‌ بێده‌نگه‌ له‌وه‌ی پۆتین ده‌یكات ، "دۆناڵد ترامپ"یش ده‌یه‌وێت زۆر زیاتر له‌ ئۆباما له‌ پۆتین بچێته‌ پێشه‌وه‌ ، زۆربه‌ی ئه‌وانه‌ی كه‌ دیبلۆماتی راسپێردراون به‌ دۆسیه‌ی رووسیا له‌ لایه‌ن ئیداره‌ی نوێی ئه‌مه‌ریكاوه‌ ، سه‌رسامن به‌ پۆتین و ده‌یانه‌وێت په‌یوه‌ندییه‌كانی مۆسكۆ و واشنتۆن ئاسایی بكه‌نه‌وه‌ ، به‌ڵام ئه‌وه‌ی جێگه‌ی سه‌رنجه‌ ئه‌وه‌یه‌ ترامپ ده‌یه‌وێت هه‌مان سیاسه‌تیش له‌گه‌ڵ ئه‌ردۆغان بگرێته‌به‌ر ، كه‌ دیار نیه‌ چۆن توركیا له‌ دۆسیه‌ی سوریادا رازیی ده‌كات ، كه‌ ململانێی نێوان ئه‌نكه‌ره‌و واشنتۆنی گه‌یاندۆته‌ خاڵێكی قه‌یراناویی ؟ چۆن ئه‌ردۆغان رازیی ده‌كات له‌كاتێكدا ستراتیژی ئه‌مه‌ریكا درێژكردنه‌وه‌ی شه‌ڕی شیعه‌و سوننه‌یه‌ ، بۆ ئه‌وه‌ش هاوسه‌نگیی بۆ ئه‌و شه‌ڕه‌ درووست بكات له‌ سوننه‌ی زۆرینه‌ ده‌دات و هه‌موو گرووپه‌ شیعه‌كانیش – كه‌ له‌ داعش دڕنده‌ترن – ده‌بنه‌ هاوپه‌یمانی ، چۆن توركیای هاوپه‌یمانی رازیی ده‌كات له‌ ناتۆدا له‌ كاتێكدا به‌ كرده‌وه‌ بۆیه‌ پاشه‌كشه‌ ده‌كات له‌ ناوچه‌كه‌دا به‌ قازانجی رووسیا ، بۆ ئه‌وه‌ی رێگه‌ نه‌داته‌ توركیا سه‌روه‌رییه‌ مێژووییه‌كانی زیندوو بكاته‌وه‌ ، ئایا ترامپ ئه‌م هاوكێشه‌ ئاڵۆزه‌ی له‌گه‌ڵ توركیادا چاره‌سه‌ر ده‌كات ؟!
ئه‌وه‌ی له‌ ساڵی 2011وه‌ تا ئه‌مڕۆ له‌ خۆرئاوای كوردستاندا روو ده‌دات ، بۆ مێژوو خاڵێكی ره‌شه‌ كه‌ هێزێكی كوردیی به‌ناوی بێلایه‌نیه‌وه‌ له‌ نێوان جه‌للاد و قوربانیدا له‌ شۆڕشی سوریادا هاوپه‌یمانێتیی جه‌للاد هه‌ڵبژێرێت ، به‌ناوی شۆڕشگێڕیی و ئازادیخوازیی و دیموكراسیه‌وه‌ به‌ كرده‌وه‌ ببێته‌ به‌شێك له‌و هێزه‌ی رژێمی به‌شار ئه‌سه‌د و حیزبوڵڵای لوبنان و گرووپه‌ میلیشیاییه‌كانی شیعه‌ بۆ هێرشكردنه‌ سه‌ر حه‌ڵه‌ب و شۆڕشگێڕانی و خه‌ڵكه‌ سڤیله‌كه‌ی ، هه‌روه‌ها به‌ بیانووی شه‌ڕی داعش و پاراستنی ئاسایش سه‌دان كادیری پارته‌ كوردییه‌كانی پارتی دیموكراتی كوردستانی سوریا و یه‌كێتی و حیزبه‌كانی تر و نه‌یارانی به‌شار ئه‌سه‌د بخاته‌ زیندانه‌وه‌و " ساڵح موسلم "یش بڵێت : هیچ زیندانیه‌كی سیاسییمان نیه‌ ، هه‌ر ئێستاش بۆ زیندووكردنه‌وه‌ی خووه‌ ناشیرینه‌كه‌ی كورد – واته‌ له‌ پێناوی ئامانجی حیزبیدا گوێ به‌هیچ ئابڕووچوونێك نه‌درێت له‌ ده‌ست تێكه‌ڵ كردن له‌گه‌ڵ دووژمنانی سه‌رسه‌ختی كورددا – هیچ گومانێكیان نه‌هێشته‌وه‌ ئه‌وان تێكه‌ڵی ستراتیژی تائیفیی شیعه‌و عه‌له‌وییه‌ سیاسییه‌كانن . په‌یه‌ده‌ ده‌یه‌وێت به‌ هاوكاریی رژێم و میلیشیا شیعه‌كانی هاوپه‌یمانی هێرش بۆ سه‌ر باكووری حه‌ڵه‌ب په‌ره‌ پێبدات ، كه‌ ئه‌وه‌ش گره‌وێكی تریه‌تی له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی شه‌ڕی راسته‌وخۆی رژێمی سوریا و توركیا هه‌ڵگیرسێنێت ، به‌و مه‌به‌سته‌ی زیاتر تۆڵه‌ له‌ توركیا بكاته‌وه‌ ، كه‌ له‌ هه‌فته‌ی داهاتوودا بۆیان ده‌رده‌كه‌وێت تا چه‌نده‌ خوێندنه‌وه‌كه‌یان درووسته‌ ، چونكه‌ به‌ڵێنیان دابووه‌ ناتۆ بگه‌ڕێنه‌وه‌ خۆرهه‌ڵاتی فورات و ئێستا ده‌بنه‌وه‌ به‌ هاوسه‌نگه‌ری رژێم له‌ هه‌مان شوێن ، گره‌وه‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ ده‌كه‌ن هێزه‌ ناوچه‌یی و جیهانیه‌كان به‌ خوێندنه‌وه‌و پلانی ئه‌وان له‌ یه‌كتر ده‌ده‌ن ، به‌ تایبه‌تی بیانووه‌كه‌ش جه‌نگی داعشه‌ ؟
قه‌ده‌ری زۆرێك له‌ شۆڕشگێڕانی جیهان وابووه‌ ، كه‌ هه‌ندێ جار تووشی پاشه‌كشه‌ بوون به‌رانبه‌ر سته‌مكاران و داگیركه‌ران ، گه‌لی كورد له‌ هه‌ر گه‌لێكی سته‌م لێكراو زیاتر له‌و هاوكێشه‌یه‌ تێده‌گات ، هه‌روه‌ها به‌ داگیركردنه‌وه‌ی حه‌ڵه‌ب و ناوچه‌كانی ژێر ده‌سه‌ڵاتی شۆڕشگێڕان له‌م قۆناغه‌دا ، مانای ئه‌وه‌ نیه‌ كه‌ ئه‌و گه‌له‌ی 600 هه‌زار قوربانیی پێشكه‌ش كردبێت و ئه‌و هه‌موو بۆمباو چه‌كه‌ قه‌ده‌غه‌كراوانه‌ی كیمیاویی له‌ دژی به‌كار هاتبێت به‌ سانایی له‌به‌رانبه‌ری سته‌مكاران و هاوپه‌یمانه‌كانیانه‌وه‌ چۆك دابدات ، بۆیه‌ شۆڕشی سوریا زۆر نه‌فه‌س درێژتره‌ له‌وه‌ی رووسیا و هاوپه‌یمانه‌كانی تێیده‌گه‌ن ، به‌ تایبه‌تی شۆڕش له‌ سوریا دووڕیانی مان و نه‌مانی خه‌ڵكی ئه‌و وڵاته‌یه‌ ، كه‌ له‌ناوبردنی گه‌لێك بۆ سته‌مكاران و داگیركه‌ران هه‌رگیز روو نادات و گه‌لی ئه‌و وڵاته‌ش به‌بێ سه‌ركه‌وتنی شۆڕشه‌كه‌یان خۆیان به‌ زیندوو نازانن ، بۆیه‌ ئه‌سته‌مه‌ ئاگرو ئاسن بتوانێت ده‌نگی ئه‌و گه‌له‌ كپ بكاته‌وه‌ .

نوێترین نوسینەکانی شوان هه‌ورامی

خـێـزان

کەشوهەوا

بۆ بینینی كه‌ش و هه‌وای زیاتر كلیك بكه‌

تـه‌ندروستی

به‌م ڕێگایانه‌ به‌رگریی‌ له‌شت به‌هێز بكه‌

ئه‌م هه‌نگاوانه‌ په‌یره‌و بكه‌