نهێنیه‌كانی ئاسایی بوونی رۆژوو و دڵخۆشبوون دوای تێپه‌ڕبوونی 3 تا 7 رۆژ له‌ رۆژووگرتن

وتار/ 02/06/2017 1419 جار بینراوە

د.شوان حوسێن صۆفی

نهێنیه‌كانی ئاسایی بوونی رۆژوو و دڵخۆشبوون دوای تێپه‌ڕبوونی 3 تا 7 رۆژ له‌ رۆژووگرتن

د.شوان حوسێن
Normalization and Happiness of Fasting after some days
خوای په‌روه‌ردگار مرۆڤ و زینده‌وه‌رانی تر له‌سه‌ر به‌رگه‌گرتنی و راستكردنه‌وه‌ى بارو گۆڕانكاری ناوه‌كی Internally و ده‌ركی Externally و توانای ڕاهاتن  Adaptation و خۆگونجاندن له‌گه‌ل زۆرێك له‌ كارتێكه‌ر  Effectors و سترێس Stress و فشاره‌  Stressors ده‌ره‌كی وناوه‌كیان سروشتاندوه‌, دوای تێپه‌ربوونی ماوه‌یه‌كی كورت گۆڕان و فشار وسترێسه‌ تازه‌ و كاریگه‌ره‌كان ده‌بێته‌ به‌شێك ئاسایی له‌ ژیانی مرۆڤ و زینده‌وه‌ره‌كه‌. رۆژووگرتن Fasting  له‌ رۆژانی یه‌كه‌م (2 تا3) یه‌كێكه‌ له‌ كارتێكه‌ر و سترێسه‌ ناوه‌كیه‌كان, هه‌ندێك له‌  رۆژووانان هه‌ندێك جار تووشی جۆرێك له‌ تێكچوونی میزاج و گرژی ده‌ماریی و داهێزران و بێ هێزی و سترێسی ده‌روونی ده‌بن, به‌ڵام له‌ دوای  به‌رۆژووبوونی سێ  چوار رۆژ  وورده‌ وورده‌ له‌ هیچێك له‌م بارانه‌ نامێنێ و كه‌سی رۆژووان ده‌چێته‌ بارێكی ته‌واو سروشتی و نۆرماڵی زینده‌گی و ده‌روونی و كارایی و چاڵاكی وهه‌ستكردن به‌ دڵخۆشی و به‌خته‌وه‌ری و خۆشگوزه‌رانی  Wellbeingو سینه‌فراوانی و كراوه‌یی و میزاجی باش, به‌ پێ ده‌یان توێژینه‌وه‌ى زینده‌فرمانزانی تاقیكاری Experimental research ده‌ركه‌وتووه‌ كه‌وا له‌ دوای تێپه‌ڕبوونی سێیه‌م رۆژی  له‌ به‌رۆژووبوون تا هه‌فته‌م رۆژ چه‌ندین هۆرمۆن و زینده‌گه‌ردی كارایی راهاتن و هاوسه‌نگی ناوه‌كی Homeostasis و ۆرێكخستنی Auto-regulatory ده‌ردان و كاریگه‌ریان گۆڕانی به‌سه‌ردا دێت و توانای به‌رگه‌گرتنی كه‌سی رۆژووان بۆ كارتێكه‌ر و سترێسی رۆژوو و برسیه‌تی و خۆگرتنه‌وه‌ له‌خواردن وخواردنه‌وه‌كان  زۆر زیاد ده‌بێت و ده‌بێته‌ هۆی به‌رنامه‌رێژی تازه‌ و خۆرێكخستنه‌وه‌ى نوێ و  زینده‌رێچكه‌یPathway  تازه‌ و ئاماده‌گی و سازبوونی بۆ تێكڕای زینده‌چاڵاكی و زینده‌كراداره‌كان ی خانه‌ وشانه‌و ئه‌ندامه‌كان و زۆر به‌ ئاسایی و سروشتی كار وزینده‌فرمانه‌كان یان رایده‌كه‌ن و ئه‌نجامده‌ده‌ن.  
       له‌ توێژیژنه‌وه‌كان ده‌ركه‌وتووه‌ له‌دوای تێپه‌ربوونی چه‌ند رۆژێك له‌ رۆژووگرتن وورده‌ وورده‌ ده‌ردانی هۆرمۆنی ئیندرۆفینه‌كان Endorphins زیادده‌كات تا رۆژی هه‌قته‌م ده‌گاته‌ ئه‌وپه‌ری و دووقاتی رۆژانی پێش رۆژووگرتن, وه‌ ده‌بێته‌ هۆی زیادبوونی وه‌رگره‌كانی هۆرمۆنی دۆپامینDopamine receptors له‌ مێشك كه‌ هۆرمۆنی دڵخۆشی وبه‌خته‌وه‌ریه‌, هه‌روه‌ها ده‌ركه‌وتووه‌ رۆژووگرتن ده‌بێته‌ هۆی كه‌مبوونه‌وه‌ى هۆرمۆنه‌كان سترێس و فشاری ده‌روونی و فیسۆلۆژی وه‌ك هۆرمۆنی كۆرتیزۆل  Cortisol و نۆرئیپینیفیرین Epinephrine بۆیه‌ له‌دوای تێپه‌ربوونی چه‌ند رۆژێك له‌ رۆژوو كه‌سی رۆژووان ته‌واو هه‌ست به‌ ئاسایی بوونی باری زینده‌گی و چاڵاكی له‌شی و هه‌ستكردنێكی زۆر به‌ دڵخۆشی و شادی و دوور له‌ هه‌موو سترێسكی ده‌رووینی و فیسۆلۆژی له‌ش.
    ئه‌مانه‌ی خواره‌وه‌ هه‌ندێكن له‌ باره‌ ده‌روونی و زینده‌گی و زینده‌فرمانیه‌كانی له‌ش دوای چه‌ند رۆژێك (3تا7) له‌ رۆژوو:ـ
ـ راهاتن Adaptation  و ئاسایی بوون Normalization  باری زینده‌گی له‌ش و سازبوونی تێكڕای زینده‌كرادار Metabolism  و زینده‌ فرمانه‌كانPhysiology له‌ش و نه‌مانی  كارتێكه‌ری سترێسی رۆژووگرتن.
ـ پاراستنی هاوسه‌نگی له‌ش له‌ وزه‌ Body's balance of energy و سووكبوونی بێتاقه‌تی و داهێزرانی له‌ش.
ـ زیادبوونی به‌رگه‌گرتنی Tolerance  سترێسی رۆژووگرتن وكه‌مكردنه‌وه‌ی هه‌ستی تینویه‌تی و برسیه‌تی thirsty and hungry له‌ لای كه‌سی رۆژووان.
ـ باشبوونی میزاجی كه‌سی Mood و باری ده‌روونی و هه‌ستكردن به‌ دڵخۆشی و به‌خته‌وه‌ری و خۆشی و خرۆشان و سۆزی ده‌روونی.
ـ كه‌مكردنه‌وه‌ی  قه‌له‌قیAnxiety  و گرژی ده‌ماریی  Nervous tension و ورژانی ده‌ماریی  Nervous  irritation وكۆنترۆڵكردنی ده‌روونی self-restraint .
ـ باشكردن و رێكخستنه‌وه‌ى نووستنSleeping  لای رۆژووان و نه‌مانی خه‌وزڕان Insomnia  و كه‌مخه‌وی.
           پاك وپێگه‌ردی بۆخود, ئه‌و ده‌ركه‌وته‌ زانستیانه‌ هه‌موو به‌ڵگه‌ی سه‌ڵمێنه‌ری ئه‌وه‌ن كه‌  فه‌رمان و راسپارده‌ و ئه‌ركه‌كان له‌ به‌رنامه‌ وشه‌ریعه‌تی خودا هه‌مووی له‌ مه‌ودا و سنووری توانا و به‌رگه‌گرتنی مرۆڤدایه‌و هه‌رگیز خوای په‌روه‌ردگار شتێكی پێویست و فه‌رزنه‌كردووه‌ به‌ده‌ر له‌ توانا و وزه‌ و به‌رگه‌گرتنی مرۆڤدابێت, وه‌ڵامدانه‌وه‌ى فه‌رمانه‌كانی  خودای په‌روه‌ردگار هێنه‌ری ژیانی راسته‌قینه‌ و دڵخۆشی و به‌خته‌وه‌ری وخێر وخۆشییه‌ بۆ به‌نده‌كان وه‌ك ده‌فه‌رمووێت:( يـأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنُوا استَجيبوا لِلَّـهِ وَلِلرَّسولِ إِذا دَعاكُم لِما يُحييكُم ۖ وَاعلَموا أَنَّ اللَّـهَ يَحولُ بَينَ المَرءِ وَقَلبِهِ وَأَنَّهُ إِلَيهِ تُحشَرونَ) واته‌: ئه‌ی ئه‌وانه‌ی بڕواتان هێناوه‌ وه‌ڵامی بانگ و فه‌رمانه‌كانی خودا و پێغه‌مبه‌ری خودا بدنه‌وه‌ كه‌ مایه‌ی  ژیانه‌وه‌ى و بواژنه‌وه‌ى دڵ و ده‌روون و دڵخۆشی و به‌خته‌وه‌ری خێر وخۆشیتانه‌, ئه‌مه‌ جگه‌ دڵخۆشبوون و ئاسووده‌یی بوون به‌ ئومێدی پاداشت وڕه‌زامه‌ندی خودا له‌ ئه‌نجامدانی عیباده‌ت و به‌ندایه‌تی كردنه‌كان له‌ دوارۆژدا.
د.شوان حسین صۆفی ـ دكتۆراه‌ له زینده‌فرمانزانی گه‌ردی Molecular Physiology
سه‌رچاوه‌كان References
Komaki, G,. Tamai, H., Sumioki, H., Mori, T., Kobayashi, N., Mori, K., Mori S., & Nakagawa T. (1990). Plasma BetaEndorphin during Fasting in Man, Horm Res;33:239-243. 
-Gustav Schelling, (2012). Endocannabinoids in stressed humans. European Journal of Psychotraumatology ISSN 2000-8066; Volume: 3; Start page: 1.
-Carrasco L, Villaverde C, Oltras CM. (2007). Endorphin responses to stress induced by competitive swimming event.J Sports Med Phys Fitness.;47(2):239-45.
- Ardik Lahdimawan, Kusworini Handon,  M. Rasj
Type a message...

نوێترین نوسینەکانی د.شوان حوسێن صۆفی

خـێـزان

کەشوهەوا

بۆ بینینی كه‌ش و هه‌وای زیاتر كلیك بكه‌

تـه‌ندروستی

به‌م ڕێگایانه‌ به‌رگریی‌ له‌شت به‌هێز بكه‌

ئه‌م هه‌نگاوانه‌ په‌یره‌و بكه‌