شكۆی كۆمەڵایەتی كورد و هاوسەرگیری بێگانە

وتار/ 21/09/2020 550 جار بینراوە

جعفر فاضل

شكۆی كۆمەڵایەتی كورد و هاوسەرگیری بێگانە

جعفر سریكانی
هەر نەتەوە و گەلێك كۆمەڵە بەهاێكی سروشتی جوانی هەیە كە بووەتەرەمزی گەشاوەی و رەگەزەكانی مانەوەو شانازیەكانیەوە  گەلی كورد زۆر ئاكارو رەوشتی جوانی هەیە   جل و بەرگ و رەشت بەری و ئازایەتی و بەوەفای و میوانداری  داوێن پاكی سەدانی تر ڕووە كۆمەڵایە تیەكەشی  لە خزمایەتی و هاوسەرگیروپەیوەندیە كۆمەڵایەتیەكانی  تووندو تۆڵتر كردووە  ، ئەم رەسەنایەتیە بەداگیركاری ساسان و رۆم و ئەوانی تریش نەسڕایەوە بەلام لە سێبەری حكومەتی خۆماڵی  زۆر لەبەها ئەخلاقیە كوردەواری و ئاینی و شكۆی كۆمەلایەتی و و كلتوریەكان و زۆرێكی تر لەبەر مەترسی و هەرەشەو لەناو چووندان  لەبێ ئەرزەشكردن وداماڵین شكۆ لە جل و بەرگ و شێواندی و داڕمانی رێز و ئەخلاق و هەتا كۆتا فیشەك بە زمانی ستاندەریانەوەنا كە بووە دوو دیالێكت  كەسەدەێك زیاترە بناغەی زمانی نەتەوەیمانە  هەرێمێكی خۆماڵی شەرم لە بابان نەكات كە رەمزی زمان و شكۆی كوردە و شەرم  لە نالی و سالم و كوردی نەكات قوتابخانەی  زمانی ستاندەرن بە بێ بەڵگەی و بە بەڵگەی لاوازەوە  ئەم مەدرسەیەو  دەریای زمانی كوردی ستاندەر  بەبریاری سیاسی گەمارۆبدات بەها ئەخلاقیەكانی تر زۆر ئاسانترە بۆ تێكدانیان و لێك هەڵوەشانی تەواوی جومگەكانی تریش ، كۆمەڵگا و خێزان و تاكی كورد هێندە بێ رێزو ستەم لێكراوە  عەربە ستەم كاراكانی پێ باشترە چونكە ئەوانەی ئەوان نەیانكرد بوو  لە گەندەلی و ستەم،  هەرێمەكەی  خۆمان  دەستیان بۆ هەموو كون و كەلەبەرێكبردو  زمان و ئەخلاقیان ئاواژووكردەوە  تاكی كورد گەنجی كورد لەبەر بێدادی رێگای هاندەرانی گرتووە  دەیان هەزار كورد لە دەرەوەیە ، دەیان هەزار گەنج لەهەرێم لەبەر بێ كاری هاوسەر گیری بۆ ناكرێ‌ و لەو لاشەوە غەریزەكان لە سۆیشال میدیاو و پەیجەكانی سێبەریان یان كەناڵە میدیایە وورژێنەرە جنسیەكانیان هەستە ورژێنەرە كان  بە رێگا جیاوازەكان  دەسەلات پەرەی پێدەدات  و شەقام و خێزان لكەدار دەكرێ‌، تاكی  ئافرەتی كورد  وای لێهاتووە شوو بە  نەتەوە كانی تر یا  رەش پێستەكان بكەن  لەبەر بێ هیوابوونیان لە كوڕی كورد و بیر نەكردنەوەیان لە هاوسەرگیری  كەپایە سەرەكیەكانی خێزانە ئەم زەواجە  چەند حاڵەتێكە و نە بووەتە دیاردە  بەلام مافێكی سروشتی و شەرعی تاكە و كەچی لەلاێكی تریشەوە زەنگێی مەترسیدارە كە دەسەلات ئەم  زەمینە بێهیواكردنەی دروستكردووە  و كار گەیشتووەتەئەوە كۆمێنت بكرێ‌  كە گەنج رەشپێستی پێ باشترە یان وێنەی  رەشپێست بگیرێ‌  نوسراوە بۆ چاوەروانی  كچەكانی شارێكی كوردە دەیان تەعلیق و تەنز و بێ ریزی بە ئە خلاق و گەنج و كچی كورد بكرێ‌ لەپەنای ئەو زەواجەدا... ، دەبوو دەسەلات ئاڕەقەی شەرەمەزاری بكات  كە هەزاران گەنجی بێكار كردووەو توانای هاوسەر گیریان  نیە  دەبوو ببوایە تكە ئاوێك بەخاكدا چووبوایە  و كە گەنج لەسایەی میدیا بێ‌ ئەدەبەكانیان وە لەسایەی هەندێك  اعلامە بێ‌ بەهاو رەوشت و شەرم و حەیاو و شكۆ ریز باریكردووە ،  لەرابردوو جاران گەنج و كچێك لەسەر بەردە نوێژێ‌ شكۆ و كلتورو ئاین و ئەدەبیان پاراست و نەبوونە بووكەلە بەلام  ئەم دەسەلاتە نەگریسە دەستی برد بۆ ئەخلاقی تاك ،  دەبوو گەنج و كچان بەگشتی و شارە قارەمانەكەی  نالی و سالم و كوردی و شارەكەی زمانی ستاندەر و قەڵەم و و نووسین و دەریای  ئەدیبان و شارەكەی بابان  هیچی تر ئەم ستەمە بەربەریە كەدەكرێتە سەریان ستۆپێكی بۆدابنێن ئەگەر  چی رێكخراوە حیزبە سیاسیە هەڵتۆقیوەكانی   سیس و بێ‌ ئەرزەش بوون ، با پێكەوە وەكو سێكوچكەی بابان و زمانی ستاندەر  بڵێن  كەس بەئەلفازم نەلێ‌ خۆ كردیە خۆ كوردیە  هەركەسێ‌ نادان نەبێ‌ خۆی تالیبی مەعنا دەكا  .

نوێترین نوسینەکانی جعفر فاضل