بۆ ترامپ و ئەمریکا: بزانن ئیسلام چۆن جیاوازی نێوان سپی و رەشپێستی نەھێشت !

وتار/ 04/06/2020 553 جار بینراوە

محه‌مه‌د حه‌كیم

بۆ ترامپ و ئەمریکا: بزانن ئیسلام چۆن جیاوازی نێوان سپی و رەشپێستی نەھێشت !

نە دەستورە ٧ خاڵەکەتان، کە ھەڵهێنجراوی بیردۆزەی فەیلەسوفەکانی (جۆن لۆک و تۆماس ھۆبز و ئیدوارد کۆک و جان جاک رۆسۆ)یەو نە راگەیەنراوی جیھانی مافەکانی مرۆڤ و نە رێکەوتنی نێودەوڵەتی بۆ نەھێشتنی جیاکاری و نە بڕیارەکانی سەرۆکەکانتان، نەیانتوانی وا لە کۆمەڵگای ئێوە لە ماوەی ٤٠٠ ساڵدا بکات، مافی ‏١٣٪‏ دانیشتوی وڵاتی ئەمریکا بپارێزێت، کە رەشپێستن !
لە کاتێکدا پێغەمبەری ئیسلام ﷺ، لە ماوەی تەنھا دە ساڵدا توانی وابکات، کە کۆمەڵگا چیتر جیاکاری نەکات، لە کاتێکدا لە کۆمەڵگای پێش ئیسلام وەک سەرەتای لای ئێوە رەشپێست بۆ بەندایەتی بە کاردەھێنراو لە حەبەشەو وڵاتانی ئەفریقیا دەھێنران بۆ مەککە، وەکو ئێوە کە لە ساڵی ١٦١٩ ز یەکەم کاروانی ٢٠ کەسی رەش پێستان وەکو بەندە ھێناوەتە فرجینیا لە ئەمریکا .
بە دروستکردنی مزگەوت و نوێژکردنی بە کۆمەڵ، یەکسەر مسوڵمانی سپی و رەش پێکەوە وەستان و بە یەکەم چون بۆ ماڵی خوا و حەجکردن، رەنگەکان ھەموو وەکو یەک بە ئەنجامدانی ھەستان، کە فەتحی مەککە کرا پێغەمبەری خۆشەویست ﷺ بە مەبەست سەر کەعبە کە پیرۆزترین جێگە بوو لای بێ باوەرەکانی مەککە ھەڵبژارد و لە نێو ھاوەڵان دا بیلالی رەشپێستی ھەڵبژارد بۆ بانگدان، تاکو بیسەلمێنێت بۆ ھەموان کە ھەر بە راستی (إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ)وچیتر بیلال بەندە نیە ولە ئیسڵامدا پێگەی بەرزەو ئەوتا خرایە سەر پیڕۆزترین جێگەتان .
لە ژیانی خۆیدا پێغەمبەری نازدار ﷺ سەرزەنشتی ئەبا ذەر رەزای خوای لێبێ دەکات، کە بە ھاوەڵێکی دیکە دەڵێت: ئەی کوڕی رەشپێست! پێغەمبەریش پێدەفەرموێت: گاڵتە بە دایکی دەکەیت؟ تۆ کەسێکی نیشانەی جاھیلیەتت تێدایە .
دواجار لە وتاری ماڵئاواییدا پێغەمبەری کۆتایی ﷺ روو لە ھاوەڵان دەکات و دەفەرموێت: ھەموتان لە ئادەمن و ئادەم لە گڵە و عەرەبی پەسەندتر نییە لە عەجەمی و سپی پێست لە رەشپێست، ئیلا بە تەقوا نەبێت، ئەمە ئیسلامەو ئەوش ئێوە..

دەگێرنەوە رەشپێستێک لە واشنتۆن دەچێتە کڵێسایەک ونزا دەکات، قەشەکە ئەدرێسی کڵێسای رەشپێستەکانی بۆ دەنووسێت لە پارچە کاغەزێک و بۆ جێدەھێڵێت!
ئێوە تا ئەو ماوەنزیکەش لە گەڕەکێکی رەشپێستەکان، کە نزیک پەیکەری لینکۆلن و روبعە ملیۆنێک مرۆڤی تێدا دەژی، قەدەغە بوو بچنە ھوتێل و چێشتخانەو قوتابخانەو شانۆ و نەخۆشخانەی تەرخانکراو بۆ سپی پێستەکان !
لە ژێر دەسەڵاتی خەلیفەکانیشدا نمونەی نەمانی جیاکاری زۆرن، وەکو: کاتێک بۆ فەتحی میسر مسوڵمانان نزیک دەببەوە لە قەلای بابلیون، (مقۆقس) گەورەی قیبتیەکان داوای گفتوگۆ دەکات، عەمری کوڕی عاس وەفدێکی دە نەفەری دەنێرێت بە سەرۆکایەتی (عوبادەی کوری سامت) کە زۆر رەشپێست و باڵا بەرزدەبێت رەزای خوایان لێبێت، کە مقۆقس دەیبینێت دەترسێت، دەڵێت دوریخەنەوە لێم با یەکێکی دیکەتا قسە بکات، دەڵێن نابێت، ئەمیر فەرمانی کردوەو قسەی ئەو قسەی ئێمەیە، دەڵێت چۆن قبوڵتان کرد؟ دەڵێن: جیاوازی رەنگ لای ئێمە نییە، ئیدی باشە، باشە بەس زۆر نزیک و بە دەنگی بەرز قسە نەکات، چونکە زیاتر دەتۆقم،عوبادەش دەڵێت: لە ناو سوپاکەمان، دە ھەزاری وەکو من ھەیە !
(عەبدوالمەلیکی کوڕی مەروان) فەرمانی دەکرد لە مەوسیمی حەج کە جگە لە (عەتای کوری رەباح) کە رەشپێست بوو ئیمامی مەککە بوو، کەسی دیکە فەتوا نەدات .
(عومەری کوڕی عەبدولعەزیز) رەزای خوای لێبێت، نامەیەکی لە پیرەژنێکی رەشپێستی میسرەوە بە ناوی (فەرتونە) بۆ دێت و دەڵێت: پەرژینی مالەکەم روخاوەو مریشک وھێلکەکانم ئەدزرێت، خەلیفەش فەرمان دەکات بە والی میسر (ئەیوبی کوڕی شەرحەبیل) بە گەیشتنی نامەکەم، بڕۆ پەرژینی مالی فەرتونە چاک بکە، ئەویش جێبەجێ دەکات.
ئەمە جگە لە چەندین زانا وسەرکردەی تری مێژووی ئیسلام کە رەش پێست بوون.

بەڵام لە ژێر دەسەڵاتی ئێوەدا تا ئێستا نەتوانراوە سپی پێستەکان رابێنن رەشپێست بە مرۆڤ بزانێت.

تێبینی : بە دەستکاریەکی زۆرەوە سودم ورەرگرتوەلە کتێبی ( من روائع حضارتنا ) نوسينى دكتور مصطفى السباعى