کتێب و هاوێرگە

وتار/ 02/04/2020 822 جار بینراوە

هوشیار جەمال

کتێب و هاوێرگە

هۆشیارجەمال
لە ماوەی ڕابردوودا لەدوای گەیشتنی ڤایرۆسی کۆرۆنا بە هەرێمی کوردستان و بڕیاردان بە قەدەغەی هاتوچۆ لە شارەکانی هەرێمی کوردستان و هاندانی هاوڵاتیان بە مانەوە لە ماڵەوە، بە نەچوونە دەرەوە خۆیان هاوێرگە بکەن بۆ ئەوەی بەرکەوتنیان لەگەڵ خەڵکی تردا نەبێت، بەهۆی ئەوەی ئەم ڤایرۆسە کوشندەیە بەشێوەیەکی زۆر خێرا و ئاسان دەگوازرێتەوە لە کەسێکەوە بۆ کەسێکی تر، کە تەنها کەسێک بەسە بۆ ئەوەی دەیان کەس توش بکات.
هەر بۆیە لە ڕاگەیاندنەکانەوە  ڕۆشنبیران  و ڕۆژنامەنووسان زۆر گرنگی  بەوە دەدەن  هاوڵاتیان هانبدەن بۆ ئەوەی ئاشت ببنەوە لەگەڵ کتێب، لای هەموان ئاشنایە (کتێب خوێندنەوە) کردنەوەی دەرگای مەعریفەیە لای مرۆڤ، بەڵام لەم سەدەی بیست و یەکەدا، تا ئێستاش کتێب خوێندنەوە نەبووە بە کلتور، هاوڵاتیان لە ڕابردوو و لە ئێستاشدا زۆربەی کاتەکانیان بە تۆڕەکۆمەڵایەتییەکان بەسەردەبەن، کە لەجیاتی ڕۆشنبیری جەهل بڵاودەکاتەوە.
بەڵام ئەوەی بۆ من گرنگە ئەوەیە بۆ جەخت لە خوێندنەوەی کتێب دەکرێتەوە ؟ ئایا کتێب خوێندەوە چی بەرهەم دەهێنێت لە کوردستان؟
لە هەرێمی کوردستان  ئەو نوخبەی ڕۆشنبیر  و نووسەران و ڕۆژنامەنووسان کە هاوڵاتیان هاندەدەن بۆ خوێندنەوەی کتێب، لە ماوەی ڕابردوودا  لە جیاتی دروستکردنی ڕۆشنبیری ڕەخنەگر و یاخی، لە جیاتی دروستکردنی ڕوناکبیر و نووسەری بە هەڵوێست، لە جیاتی دروستکردنی ڕۆژنامەنووسی بە جورئەت، لەشكرێک لە ڕۆشنبیری حیزبی دروستکردووە، کە لەپاش نزیکی سی ساڵ لە حوکومڕانی پڕ لە گەندەڵی لە هەرێمی کوردستان، تازە لە نووسینی کتێبی پڕ لە ستایش و ماستاوچێتی دایە، بۆ ئەوەی خۆی شیرین بکات لای نەوەی دووەمی سیاسییەکانی شاخ، لە هەرێـمی کوردستان نووسەران لە چارەکە سەدەی ڕابردوودا زۆربەی هەرە زۆریان نوکی پێنووسەکانیان لە جیاتی ڕەخنەی جددی و بەجێ، بە نوکی پێنووسەکانیان ژەهریان ڕشتووە بە کۆمەڵگادا و هۆکارێک بوون بۆ بەردەوام بوونی گەندەڵی و شۆڕبوونەوەی بەناو سەرجەم جومگەکانی کۆمەڵگادا، نیچەی فەیلەسوف لە کتێبی (مرۆڤی باڵادا)  دەڵێت:" لەدیدی مرۆڤی باڵاوە ئەم کەسانە نەفس نزمن، پارە پەرست، ماستاوچییەکان، ڕەشبینەکان، هەواڵدەرەکانی دەسەڵات و ئەو نووسەرانەی کە لەبەر خاتری پارە ئامادەن هەموو پۆخڵەواتێک بنووسن".
هەر لە ماوەی ڕابردوودا نووسەرێکی بەناو تەنزنووس لە بەرنامەیەکی تەلەفزیۆنیدا لێیان پرسی ڕەخنەت چییە لە نووسەران لە وەڵامدا وتی خۆیان نادەن لە‌ هێڵە سورەکان، لە ڕاستیدا من چاوەڕێبووم هێڵە سورەکان لای ئەو قسەکردن بێت لەسەر گەندەڵی و دەوڵەمەندبوونی نایاسایی هەزاران کەس لەسەر حسابی کۆی کۆمەڵگا و نەبوونی هێزی نیشتمانی و ناکارایی پەرلەمان و فاشلی حوکومڕانی چارەکە سەدەی ڕابردوو، بەڵام نووسەری بەناو تەنزنووس هێڵی سور لای ئەوەبوو کە بەشێک لە نووسەران دەربارەی ئاین نانووسن و  قسە ناکەن، یاخود مجامەلەی ئیسلام دەکەن و قسەی جددی لەسەر ناکەن!؟
ئەمە جگە لەوەی لەشکرێکی تر کە بەناو ڕۆژنامەنووسن لە پشتی کۆمپیوتەر و مۆبایلەکانیانەوە، لە ڕێگای سایتی سێبەر و بەناو ئەهلی و سەربەخۆ و سەدان پەیجی بێ دایک و باوکەوە سەرتاپای ڕاستییەکانی کۆمەڵگایان شێواندووە ، حەقی هاوڵاتی کە لای دوو حیزبی دەسەڵاتە، وایان کردووە کە هاوڵاتی بە شەو و بە ڕۆژ جنێو بە ئەو هێز و چالاکوان و ڕۆژنامەنووسانە بدات کە ڕەخنە دەگرن لەم هەموو گەندەڵی و ستەمکاریەی هەیە لە هەرێمی کوردستان.
وایانکردووە خەڵکی بێنان و بێژیان دەسەڵات وەک بێ دەسەڵات ببینن و ئەو لایەنە سیاسیانەی ڕەخنەی توند و جددیان هەیە و شەڕ دەکەن لە پێناو هاوڵاتیدا وەک دوژمن و گەندەڵ ببینن.
لە کۆتایدا دەپرسم خوێندنەوەی کتێب ئەمە بەرهەمەکەی بێت کە ئەم نوخبە ڕۆشنبیرەی دروستکردووە، خەڵکی بە چی وزە و توانایەکەوە مەیلی بۆ خوێندنەوە بچێت؟ هیوای بە کێ بێت ژیانی بگۆڕێت؟

نوێترین نوسینەکانی هوشیار جەمال