وێنه‌كانى ئه‌و ديوى قه‌يران

وتار/ 18/02/2017 1177 جار بینراوە

د٠محه‌مه‌د امين گه‌ناویی

وێنه‌كانى ئه‌و ديوى قه‌يران
د.محمد امین گه ناوی
له وتارى  کاریگەری قەیرانە کان لە سەر دیمۆگرافیا  به و  مة بة سته     ئا ما ژه م  به م خا له كردبوو كه ,   هة ر كاتێ له  كا ت و  شو ێنى خؤيا  نه توانر ێ
قه يران   چاره سه ر  بكر ێ ئەوا قه يران  بۆ  خۆى  ئە بێته  به ر هه م هێنه رى قه يرانى تازه له  بوارو  ئا ستى جياوازا كه  ئە شێ قه يرا نى  به ر هه م  ها توو له  قه يرانه   سه ره كيه كه   ز ۆر   ئا ڵۆز تر  بێ
وه  هه روه ها چا ره سه ريشى  له هه موو  روويه كه وه   گرا ن تر  بێ له  چا و قه يرا نه  سه  ره كيه كه ۰

له كاتى  دروست بوونى هه ر  قه يرا نێ  له هه ر  بوار ێكا  پێويسته  له  گەڵ  هه نگا و  نان بۆ چا ره سه رى قه يران  شر ۆ فه و   شيكا ريش بكرێ بۆ ده ر ها ويشته كانى  قه يران  واته   له سه ر ئە م  بوارنه ى  كه به هۆى  قه يرا نه كه وه توشى   قه يران  ئە بن ۰

ما مله له گەڵ   ده ر ها ويشته كانى  قه يران و  چاره سه ريا ن   ئە مه يه  كه نه ك  هه ر  جۆرو  ئە ندازه ى  قه يرانه به رهه م ها توه كان گر نگه   ديارى بكر ێ  , بنا سر ێ  وه  ببينر ێ   به لكو هه لسه نگا ندنی زنستى بؤ  شو ێن ,كا ت , وه  دؤخى په يدا بوونى    قه يرانه كه ش له رووى  ئابوورى , سياسى , كؤ مه لا يه تى ,جفا تى  , وه  ده رونبه وه  گر نگه بؤ  چا ره سه ر  ۰

ئە و ديوى  يان ده رها ويشته ى هه ر  قه يرا نێ  هه لبه ته به  ئە ندازه ى  سه ختى وه زؤرى  قه يرا ن  چه نده ها   وێنه ى جياواز  دروست ئە كا ت 
  كه  ئە شێ دووبا ره  نه ك هه ر  وێنه ى ته واو  جياواز بن  له قه يرا نه كه   خؤى   به لكو  له  كؤ ى گشتى وێنه ى  ته وا وى  جفات بگؤ رێ به هه موو  ره هه نده كا نيه وه ۰
به له به ر چا و  گر تنى  ئەم ده ربرينه ى   سه ره وه    له ره وشى هه نوكه ى  ئە م قه يرا نه ى  كه له  كوردوستا نا  دروست بووه   به  هه ر  هۆيه ك  وه سينا ريؤ يه ك  بئ   كة   ئە مه ش  بؤ خؤى  با به تێكى تايبه ته و   ئە شئ  له كا ت و  بوار ێكى ترا له سه رى   بنوسر ێ , چه نده ها  دة ر ها ويشته  وه  وێنه ى جياوازى له م  ديوى  خؤى دروست كردوه  وه دروست  ئەكات  ئە گه ر  ئە م  ره وشه هه روا  به رده وا م  بئ   , كه  به داخه وه هه موو   ئا ما ژه كان  نه ك هه ر  سه لمئنه رى   به رده وامى  ره وشن  به لكو هێماشن  بۆ د ژوارتر  بوونى  ره وش له  هه موو  لا يه كه وه  مه گه ر  ته نها  معجيزه يه ك   روو بدات  ره وشه كه  رابگر ێ له به ختى  هه ژاران۰

ئە م  قه يرا نه   دارايي  و  ئا بورييه ى   كه   ئێستا  هه موو كا يه كا نى   ژيا نى   په ك   خستوه  بووه ته  هۆى دروست بوونى  وه به ر هة  هێنا نى
  ز ۆر  قة يرانى  تر ى ترسناك   له م ديوي خؤى   كة   وێنه كانى  لة م  خالانةدا     ئە بينر ێ۰

1  كه م  بوونه وه ى  ر ێژه ى  خوێندکار , خوێنده ر , وه فێر خواز  له خوێند گه و  زانكؤو په يمان گا كان ,   بؤ  نمو نه  له  هه ند ێ به ش  له كؤ لێجه کا نی زانکؤ كان   بؤ سا لى يه كه مى (قؤنا غى يه ك) ى   ئه مسا ل 2016/2017   ته نها   8  خوێندکار توانيويانه ئا ما ده بن  به  هۆی نه بوونی  توانا ی  دارایی  كه  ئە مه ش  به دلنيايي  قه يرانى زانستى,  فه رهه نگي وه    معرفي  بؤ  ئاستێکی   ترستا ك دروست ئە كات  كه  جگه له وه ي چا ره سه ری سه خت و دژوار ئە بێ   ئەمچا ر  کاریگه ری   کاره سات باریشي   ئە بێ  له  سه ر  هه موو  ره هه نده کانی  ژیا ن  بؤ نه وه كانى  ئێستا و داها توي وه هه روها  بؤ  داها تووى  ئا بووری , سیا سی  وه چا ره نوسی  ولات , ئيتر ئە م  قه يرا نه ش  دووباره  بؤ خؤ ى هه ندئ  قه يراني تر  به رهه م   ئە هێنێ هتد ۰   
2  کاتێ  سه دان هه زار گه نج له ژیانی ئا بووری و هه لى كار ,   زانستی,  فه  رهه نگی  وه  دا ها توو بێ به ش  ئە بن بؤ شا ییه کی  گه وره ی   فکری ,  معرفی ,   زانستی  ,  سیا سی   وه  کؤ مه لا یه تی دروست ئە بێ که له ئە نجا ما به شێکی هه ره زؤری ئە م بؤشاییانه به شتی نه خوازیا ر ,   گووم را که ر وه  زیان به خش پر ئە بێته وه كه  هه م بؤ گه نجان وه هه م بؤگه ل و ولات ئە بێته  مه رگه سات۰   

3   گؤران له دیمؤگرافیا ی  کؤمه لا یه تی ئابوری  سیا سی  وهه تا نه ته وه یی  که  ئە مه ش   هه ره شه یه  له سه ر  قه واره ی   کؤمه ل و نه ته وه  به هؤی  کؤچی نێر نزمی ئاستی هاوسه رگیری واته به رز بوونی رێژه ی  قه یره۰
4  هه ژاری وه نه بوونی  هیچ ئاسا یشێک بؤ خه لک له سه ر ئاستی ناوخؤ  وا  ئە کات که فشاره کانی   ده ره وه  له سه ر كوردوستان  هه م
 زؤر بن هه م   ئاسا ن بن  بؤ نمونه  هه ولي ده ركردنى  كورده كا ن   له  ناوچه  دابراوه کان به ئا شکرا روو  له  زؤربوونه  وه  له  هه ما ن  کا تیشا  خه لک  بؤ به ده ست  هێنا نی  پا رووی  ژیا ن  بؤ خؤی و   منا له کانی  ئە بێته  حشد ی   شعبی  که هه ردوو  حا له که  نیشان ده ر ی   ئه م  تراجیدیه  که  کورد به  ده ستي  خؤ ي   دروستى  كردوه۰ تا قه یران به رده وام  بئ  هه موو فشاره کان له سه ر تا ک و کؤمه ل زؤرتر  ئه بن  وه   وێنه کا نی  ئە و  ديوى قه يرانیش تراجیدی تر    ئە بن.

نوێترین نوسینەکانی د٠محه‌مه‌د امين گه‌ناویی

خـێـزان

کەشوهەوا

بۆ بینینی كه‌ش و هه‌وای زیاتر كلیك بكه‌

تـه‌ندروستی

به‌م ڕێگایانه‌ به‌رگریی‌ له‌شت به‌هێز بكه‌

ئه‌م هه‌نگاوانه‌ په‌یره‌و بكه‌