درۆکردن لە ژیانی سیاسی و ڕاگەیاندندا بە زمانی كەسایەتیە سیاسیەکان.

وتار/ 09/02/2017 1388 جار بینراوە

ديارى حمەامین نەوڕۆڵی

درۆکردن لە ژیانی سیاسی و ڕاگەیاندندا بە زمانی كەسایەتیە سیاسیەکان.

لەم نووسینەمدا هەوڵدەدەم خوێندنەوەیەک بۆ دڕۆی سیاسیەکان وەک چەمکێکی خۆدەرخستن بکەم. بەجۆرێک دونیای کوردی پڕبووە لەسیاسەتی دڕۆ ، کەمڕۆ نازانێت کامە سیاسەتی راستەقینەیەو کامە درۆی دروستکراوە دیارە لەکۆمەڵگەی کوردیدا (درۆی دروستکراو) مێژوویەکی ئەوەندە ئاڵۆزی هەیە، کە پێویستمان بە(مێژووگەراییەکی ئەقڵانی) هەیە، کۆدی ئەم درۆیانە بکاتەوە. درۆی دروستکراو لەچیرۆکی ئێمەدا، وەهمی سیاسی بێشومارو ئەفسانەی سیاسی سەیری لەسەربیناکراون‌و ئەم دیاردەیەش لەگەڵ تەشەنەکردنی پاەی نەوت‌و گەندەڵی ئیداری روویەکی ترسناکی لەخۆگرتووە. (درۆی درووستکراو ) ئێستا بۆتە عورفێک، هونەرێک، لێزانینێکی ناشیرین، کە دەسەڵاتە سیاسیەکان بەگشتی لەڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست سنوورەکانی خۆیانی لەسەر فراواندەکەن. لەلایەکی دیکەوە بۆ جیاکردنەوەی درۆی درستکراو لەسیاسەتی راستەقینە، بەبێ قسەکردن لەچەمکی (هەقیقەت ) مەحاڵە ئەم تێگەیشتنە رووبدات. راستیەکی سادەیە کەبڵێین هەر کاتێک سیاسەت لەهەقیقەتە کۆمەڵایەتی‌و مێژووییەکان‌ دوورکەوتەوە، جگە لەدرۆ نەبێت هیچیتری لێوە بەرهەم نایەت. ئیدی هیچیتر نامێنێتەوە بۆ پێناسەکردنی سیاسەت تەنها درۆ نەبێت.

ئەخلاق و ئەخلاقیبوون و ڕاستگۆیی ببێتە ڕۆحى هەر سیستەمێک ئەوا دەبێتە هۆى پاراستن و دامەزراویى و درێژەدان بە عەدالەت و ڕاستگۆیی و پاراستنى مافى تاک و چین و توێژەکانى کۆمەڵگە، ئەوەش ڕوونە کە فەزیلەتە ئەخلاقییەکان بێ جیاوازی قیمەت و بەهاى ڕاستەقینەى مرۆڤەکان دیارى دەکەن و نرخ و ڕێزیان بەرز دەکەنەوە و پێگەیان لەناو کۆمەڵگەدا قاییم و دامەزراو دەکەن و خۆشەویست و خوازراو دەبن لاى هاوڵاتییەکانیان.

ئەوەی لە کوردستان دەگوزەرێت لە ئێستا و رابردودا لە شار و شاخدا بە ناوی سیاسەت، لە زۆربەی حاڵەتەکاندا دورو نزیک پەیوەندی بە مانای سیاسەتەوە نەبوە و نیە، بەڵکو ئەوەی دەگوزەرێت پێدەوترێت سیاسەتبازی لەسەر تۆنی درۆبازی وزۆرانبازی، فێڵبازی، کەڵەکەبازی... هتد

پابەندبوون بە ئەخلاق و بەها باڵا جوانەکان و ڕاستگۆی بوون لە مامەڵە و گوفتار و ڕەفتارى ڕۆژانەدا، یەکێکە لە پێوەرە گرنگەکانى ئینسانییەتى مرۆڤەکان، بە ڕادەى بوونى ئەم بەها و خەسڵەتانە لە تاک و لایەنەکاندا دەتوانرێت کەسایەتییان هەڵسەنگێنرێت و نمرەى سەرکەوتووییان بۆ دەستنیشان بکرێت.

کۆمەڵێک بەها و خەسڵەت هەن کە ئەگەر بێتو مرۆڤ لەدەستیان بدات، ئەوا بەر لە هەر شتێک کەسایەتى خۆى لەدەست داوە و خۆى دۆڕاندووە، وەک ڕاستگۆیى و دەستپاکى و نیازپاکى و کەرامەتدارى و شکۆمەندى و هتد.

یەکێک لەو شتانەى کە پێگە و ڕێز و کەسایەتى مرۆڤ دەدۆڕێنێت و لەکەدارى دەکات، سیفەتى نەخوزراوى (درۆکردن)ە، بەتایبەت ئەگەر ئەم درۆیە لەپێناو بەرژەوەندییەکى کەسى و تایبەتدا بێت بۆ چەواشەکردنى بەرامبەر و فریودانیان، یاخود لەپێناو (دراو) و ساماندا بێت و دەرخەرى ڕووى ڕاستەقینەى کەس و لایەنى (درۆزن) بێت و نیشاندەرى (پارەپەرستى)و بەکارهێنانى سامان و موڵکى گشتى بێت بۆ بەرژەوەندى کەسى و تایبەت بەشێوەیەکى نادروست.

زۆر کەس و لایەنمان بینیوە و دەبینین کە لە هەندێ قۆناغ و وێستگەى ژیان و خەبات و تێکۆشاندا، براوە و سەرکەوتووى گۆڕەپانەکە بوون و لە پێش ڕکەبەر و نەیارەکانیانەوە بوون، بەڵام هەر ئەم کەس و لایەنانە بەهۆى چوونە ژێر بارى پارە و پۆست و درۆکردن لەگەڵ هاوڵاتى و کۆمەڵگە و لایەنگرەکانیان، لە وێستگە و قۆناغێکى دواتردا یارییەکەیان دۆڕاندووە و لە هەردوو ڕووەوە دۆڕاندوویانە، هەم لە ڕووى ڕێژەى دەستکەوت و سەرکەوتن و پێشکەوتنەکانیانەوە، هەم لە ڕووى لەدەستدانى متمانەى دۆست و لایەنگر و هاوڵاتییەکانیانەوە و میسداقییەتیان لەبەرامبەر دروشم و بانگەشە و کارنامەکانیانەوە کەوتووەتە ژێر پرسیارەوە، ئەوەش بەهۆى چەواشەکردن و فریودانى هاوڵاتى و لایەنگرەکانیان بە بەڵێن و دروشمى بریقەدار و ناڕاست و مامەڵەى ڕووکەش و دوو فاقییانەوە.

ئەو  هەموو پێشەکی و ناوەخن و پاشکەیەم بۆ چی نوسی ئایا لەم ماوەیەدا هیچ کەسایەتێکی سیاسی دڕۆی درووستکراوی کردوە بۆ هیج یەکیک لە لایەنە سیاسیەکانی کوردستان ؟ وتبێتی لایەنەکانی تریش خاوەنی کۆمپانیا و کێلگە نەوتین .... بەڵێ بە زمانی لایەنەکان دڕۆیەکی زۆر دروستکرایشیان کردوە ! هەر بۆیە  زوووو  لایەنەکان ئەو لێدوان و درۆیانانەیان  رەتکردوەتەوەو بە بێ بنەما ناویان بردون .، چونکە اڵێن ئێمە نە لە پێش و لە ئێستاشدا خاوەنی هیچ کۆمپانیای نەوتی و کێڵگە نەوتی نین ئیتر ئەم درۆیە لە پایی چی ؟

منیش اڵێم ئاستەنگێک کەسە  سیاسیەکان لە کاتی دەرکەوتن و وتاردانیاندا دووچاری دەبن ئەوەیە کە ئەقڵی نائاگایان لەکاتی دەربڕنی ناڕاستیەکاندا پەیام دەنێرێت بۆ جەستەیان و بە شێوازێکی ئۆتۆماتیکی و خۆنەویست لەبەرامبەر درۆ زارەکیەکانیان شەرمەزاریان دەکات، بە بێدەنگی پێیان دەڵێت ئەوەی وتان ودەیڵێن درۆیە .......  خەڵک بڵێ چی!!!!

ئەگەر یەک پرسیاری ئاسان لەخۆمان بکەین: ئامانج لەدرۆکردن چییە؟ یەک وەڵامی کورت دەستناکەوێ، لەگەڵ ئەوەش دەکرێ بنووسین: پێچەوانەی راستییە‌و کردار یا رەفتارێکە بە نووسین یان بە قسەکردن لەلایەن کەسێک یان گروپێک دێتە نووسین، دێتە گوتن، بۆ ئەوەی سەرنجی کەس یان گروپی بەرامبەر بۆ لای خۆی رابکێشێ، بەهانایەوە بێ، یارمەتی بدا یان برینداری بکات... دەتوانین بەو شێوەیەش بنووسین: کەسێک قسەیەک دەکات، بۆ بەرژەوەندییه‌کی تایبەتی، بۆ مەبەستێکی سیاسی، کۆمەڵایەتی، کە لەگێڕانەوەی ناتوانێت داتا‌و ناوی ورد بدا، سەیری ناوچاوی گوێگر بکا، چونکە خۆی باش دەزانی، رستە‌و وشەکان هەڵبەستراوان‌و دوورن لەڕاستی...

بۆیە امڕۆ لەکوردستاندا سێبەرەکانی(درۆی دروستکراو) لەهەموو شوێنێکی ئەم کۆمەڵگەیەدا جێ پەنجەی دیارە، سیناریۆکانی ئەم درۆیە ئەوەندە بێشومارن، نیفاقی کۆمەڵایەتی‌و مرۆ
ڤــی دەبڵ ئەخلاق‌و درۆزن‌و دوو رووی کردووە بەپاڵەوانی ئەم زەمانە...

هەر کۆمەڵگە و لایەن و کەسێک لە ژیان و کارى ڕۆژانەى تایبەت و حکومى و دامەزراوەیى و سیاسى خۆیدا، پەیوەست نەبێت بە فەزیلەتە ئەخلاقییەکانەوە و ڕاستگۆ نەبێت لەگەڵ بەرامبەرەکانیدا، ئەوا ئەگەرچى کەفوکوڵى ڕۆژگارو هەندێ لە میکانیزمەکان سەرکەوتنى پێ بەخشیبێت و کردبێتییە براوەى قۆناغێک و گۆڕەپانێک، دڵنیابێت کە ڕۆژێک ڕۆژگار (گورزى گورچک بڕ)ى خۆى لێدەدات و دەیکاتە دۆڕاو و پەندى زەمانە، چونکە زەمەن و ڕۆژگار ڕەحم بە کەس ناکات و دەمامکەکان تا سەر بە دەم و چاوە شاراوەکانەوە نامێننەوە، ڕۆژێک دێتە پێشەوە کە ڕووکەشى بریقەدار کاڵ دەبێتەوە و ژەنگ و ژارەکان دەردەکەون و خەڵکى حەقیقەتى (زێر و مس) و (ئاسن و تەنەکە)ى بۆ دەردەکەوێت.

"دڕۆی سیاسیەکان باران بوایە دەمێک بوو وڵاتمان ئاو بردبووی"

"کاتێک دەنگ بە دڕۆزنی سیاسیەکان دەدەین نابێ نیگەرانی ئەوەش بین کە کۆمەڵگایەکی درۆزن بەرهەم دێت"



 ديارى حمەامین حمەساڵح نەوڕۆڵی

نوێترین نوسینەکانی ديارى حمەامین نەوڕۆڵی